Bodem Grevelingenmeer bezaaid met dode schelpdieren, zeesterren en krabben

Door zuurstofgebrek zijn deze zomer grote aantallen zeedieren doodgegaan in het Grevelingenmeer. De bodem is bezaaid met dode schelpdieren, zeesterren, krabben, wormen en zeeanemonen. Dat meldt stichting Anemoon, een vrijwilligersorganisatie die gegevens over het Nederlandse kustgebied verzamelt en analyseert. Duikers noemen de diepere waterlaag van het Grevelingenmeer tussen de eilanden Goeree-Overflakkee en Schouwen-Duiveland ook wel deathzone.

Al jarenlang is het in de zomer erg slecht gesteld met de leefomstandigheden in het Grevelingenmeer. De reden dat de zeedieren sterven, is het ontbreken van stroming en de opwarming van het zeewater door recente recordtemperaturen. ’s Zomers ontstaat er door de opwarming een scheidingslaag in het water waarbij het relatief warme water aan de oppervlakte niet meer mengt met het koudere, diepere water. Hierdoor kan de zuurstof van de bovenste waterlagen niet naar de dieper gelegen plekken. Op die manier ontstaat er in de die delen van het water een totaal gebrek aan zuurstof. aan de randen bevindt zich nog wat leven, maar verder is het meer nagenoeg dood.

(c) Pxhere

De getijdenstromen zijn verdwenen

Door de aanleg van de Brouwersdam en de Grevelingendam – onderdeel van de Deltawerken – zijn de getijdenstromen verdwenen en is een waterbekken met stilstaand water ontstaan, het grootste zoutwatermeer van West-Europa.

In Den Osse kom je volgens duikers vanaf ongeveer tien meter diepte in een soort deathzone terecht. De bodem is zwart. Uitsluitend zwavelbacteriën kunnen er overleven. Bodemdieren zijn uit het slib gekropen en vervolgens doodgegaan. Dit verschijnsel treedt vrijwel elk jaar op bij warm en windstil weer, bevestigt onderzoeker Arno Nolte van het instituut Deltares. ‘In de diepere waterlagen raakt de zuurstof op. Vissen kunnen wegzwemmen, maar dieren die niet mobiel zijn sterven.’

Eb en vloed laten terugkeren

Er wordt nu gekeken om eb en vloed terug te laten keren in het meer. Hopelijk zorgt dit er dan voor dat er meer zuurstof, en daarmee leven, komt in het Grevelingenmeer. De aanleg van de spuisluis in de westelijke Brouwersdam tussen de Noordzee en het Grevelingenmeer, bedoeld om de waterkwaliteit te verbeteren, was onvoldoende.

Omslagfoto: Bert Kaufmann/CC BY-SA 2.0