Actueel

Het probleem met osmose zit meestal tussen de oren

13:30

Hoe ernstig zijn ze nu echt, de ‘bobbeltjes’ op het onderwaterschip? Meestal blijkt na onderzoek dat de fysische en/of chemische processen in zo’n scheepshuid met beperkt of groter onderhoud goed zijn aan te pakken; vergelijkbaar met een kleine of grote beurt voor een schip van hout of staal. Het echte probleem is vooral dat bijna niemand dit van polyester verwacht en accepteert.

Op de Hiswa, ergens in de vroege jaren zestig, was iets nieuws te zien: een boot van ‘plastic’. Het begrip ‘polyester’ was nog niet ingeburgerd. Die boot, een kale romp zonder dek of schotten, was het middelpunt van een permanent oploopje van nieuwsgierige, soms ook misprijzende beursbezoekers. Menigeen stond argwanend tegenover het idee dat je een boot kon bouwen met ‘spul uit een potje’.

Osmose

(c) Koos Blonk

Sla hem maar stuk

De standhouder had zich erop voorbereid dat hij met woorden alleen geen vertrouwen zou winnen. Hij stond naast de boot met een houten hamer van het kaliber dat een boer gebruikt om palen van een afrastering de grond in te rammen. “Probeer het maar,” daagde hij zijn omstanders uit, “sla hem maar stuk, als je kan.” Een boom van een kerel greep de hamer, zette zich schrap en gaf de boot een dreun die tientallen meters in de omtrek iedereen deed opschrikken. De romp bleef heel. Alle toeschouwers verdrongen zich rond de plek waar de hamer verwoesting had moeten aanrichten, maar niemand kon ook maar het kleinste scheurtje of deukje vinden. Een kritische toeschouwer vroeg aan de standhouder: “Mag ik dat ook eens proberen als de schotten erin zitten en het dek erop?”
“U hebt het door,” was het antwoord, “maar …,” en hij begon aan een lofzang op de bijzondere kwaliteiten van polyester. De kritische toeschouwer had echter al genoeg gehoord. “Kom, we gaan verder,” zei hij tegen de anderen in zijn gezelschap. “Dit is rommel. Als die romp is afgebouwd en niet meer meeveert, sla je er wél een scheur in.” Ze slenterden verder, langs hout en staal.

Zorgenvrij

Dit voorval illustreert het omslagpunt in de enorme verandering die de jachtbouw, inclusief de bouwmaterialen, eind vorige eeuw doormaakte. Zo vertrouwd als zeilers vroeger waren met hout en staal, zo verknocht zijn ze nu aan kunststof. Polyester bleek geen ‘rommel’. Die romp op de Hiswa was van de Pionier, de eerste in Nederland gebouwde polyester serieboot. Herman Janssen zeilde met zo’n boot de wereld rond. Tot in de uithoeken van de aarde varen nog steeds Pioniers van meer dan vijftig jaar oud. In de jaren na de demonstratie met de hamer werd polyester ook in ons land erkend en omarmd als het meest ideale bouwmateriaal dat je voor een boot kunt wensen. Tussen 1960 en 1990 voltrok zich die revolutie.

Zeilen 2-2019Zeilen 02/2019

Wil je van alles lezen over osmose? En ben je benieuwd naar feiten, adviezen en ervaringen rondom deze ‘bobbeltjes’? Je vindt het allemaal in het artikel dat in Zeilen 02/2019 staat! Koop het nummer hier in de webshop. De editie is ook tot 21 februari in de winkel verkrijgbaar.

Tekst: Rob Bijnsdorp

Tags: Last modified: 28 april 2021
Sluiten