Wij zijn in het bezit van een jeanneau Sun 2000, bouwjaar 2002, gekocht in 2007. Vanaf het begin maakte de boot iets water. We hebben verschillende bedrijven gevraagd de lekkage op te sporen en te verhelpen, maar daarin zijn ze niet geslaagd. De situatie is momenteel zo, dat er per dag ongeveer een liter water naar binnen loopt en we elke week zo’n zeven tot tien liter water tussen de beide schalen vandaan kunnen pompen via een door ons aangebracht extra inspectieluik.
Hoe kunnen we het lek opsporen en verhelpen? We spelen nog met de gedachte om de ruimte tussen de beide schalen op te vullen met schuim om het lek zo van binnenuit te stoppen en het water geen ruimte meer te bieden. Dit zou dan wel een schuimsoort moeten zijn die absoluut geen water opneemt.
Antwoord:
Het opsporen van lekkages is vaak een van de meest ondankbare klussen die er zijn. Je kunt er soms uren mee bezig zijn zonder tot het beoogde resultaat te komen, en probeer dan als reparateur maar eens je rekening betaald te krijgen. Ik heb ook vaak meegemaakt dat er een lek werd gevonden, maar dat later bleek dat er meerdere lekkages waren. Dan is het heel teleurstellend dat een klant weer op de stoep staat met de mededeling dat er toch nog steeds lekkage is en dat het lijkt alsof er niets is gebeurd. Zeker wanneer er sprake is van dubbele schalen (plafonds en romp) is het lastig te zien waar het water vandaan komt. Ik heb meer dan eens meegemaakt dat een lek aan de voorkant zijn weg vond naar de achterkant, en vice versa, of een lek aan stuurboord dat zich uitte aan bakboord.
Bij het vinden van lekkages kunt u het probleem op verschillende wijzen benaderen, maar het gaat erom dat u steeds meer punten kunt uitsluiten en systematisch te werk gaat. • Allereerst moet u bepalen of het water van boven of van onderen komt. Dit kunt u beoordelen als u de boot goed droog maakt en u kunt vaststellen of er tijdens een droge periode wel of geen water komt. Als regenwater kan worden uitgesloten kunt u gerichter gaan zoeken.
• Gaat het om zoet schoon water en loopt de watertank leeg of krijgt u, als u op zee vaart, zout water binnen? • Ontstaat de klacht tijdens het varen, en in het bijzonder ook bij een helling over stuurof bakboord? Slaat het water over het dek of niet? Ook dan kan er weer gerichter worden gezocht. Vaak zal een ondichte kiel-rompverbinding in statische belasting geen lekkage geven; het gewicht van de kiel zal de met kit gemonteerde gaten immers wel dichthouden. Bij varen onder helling zal de kiel door de golfslag, mede versterkt door de snelheid, echter gaan zwiepen (pompen) en dan zal het water binnen kunnen komen via een boutgat of scheur.
• Er zouden diverse verdachte bevestigingspunten kunnen worden losgemaakt en opnieuw worden gemonteerd, net zolang tot het probleem is opgelost.
• Bij een sandwichlaminaat hebben wij meer dan eens meegemaakt dat een loosgat van de ankerbak, een doorvoer of iets dergelijks lekte in het blokjesgezaagde sandwichmateriaal.
En omdat de zaagsneden niet volgens voorschrift waren dichtgemaakt – sommige fabrikanten doen dit hardnekkig al jaren niet – kan het water zich via dit stelsel van kanaaltjes verspreiden over het hele dek of de hele romp. Denk daarbij aan een montagepunt aan de binnenzijde waarbij een schroef in de binnenhuid wordt geschroefd. Door het geheel onder vacuüm te zetten, kunnen alle gaten worden opgespoord.
• Een bodemschaal waarbij ook de wrangen en stringers zijn opgenomen, vormen een gangenstelsel waardoor het water zich ongeremd van voor naar achter en van bakboord naar stuurboord door de hele boot kan verplaatsen. Het is heel lastig om dan te bepalen waar het water binnenkomt. Meestal kunt u bij het diepste punt wel vaststellen of het water van voor of van achter komt. Dit beperkt het zoekgebied al met vijftig procent. Door alle loosgaten in de wrangen en stringers tijdelijk te dichten met een plug is misschien te achterhalen in welk vak het water binnenkomt.
• Het kan ook handig zijn de romp of het dek met een vochtmeter af te tasten op natte plekken. Sommige meters kunnen door de romp heen meten en op deze manier valt misschien ook waar te nemen waar het vocht zich concentreert en is een link te maken met een doorvoer, een raam, of een bevestigingspunt in de omgeving.
De ruimte opvullen met schuim zou ik ten zeerste willen ontraden. Hiermee bestrijdt u de symptomen (tijdelijk), maar niet de oorzaak. En het is nog maar de vraag of u het water hiermee tegenhoudt. Hooguit kan het zo zijn dat u de lagere gebieden isoleert en dat het water zich hogerop manifesteert, waardoor u het zoekgebied verkleint. Echter, als het onduidelijk blijft waar het water vandaan is gekomen en het schuim vocht opneemt of vasthoudt is de situatie niet beter geworden – en probeer dan het schuim er nog maar eens uit te krijgen. Doorgaan met het vinden van de veroorzaker is mijn advies. En het gevoel dat u krijgt als u na uren, soms dagen zoeken het lek uiteindelijk hebt gevonden is er een van een schitterende overwinning. En dat moet u zichzelf niet onthouden.
Last modified: 6 mei 2021
