Onderhoud & klussen

Einde van een harpje

22:51

Als de boot na een gedegen voorbereiding veilig in de winterstalling staat, kan er weinig mee gebeuren. Zou je denken. Natuurlijk zijn strenge vorst en harde wind altijd een goede reden voor een extra controle, maar wie verwacht nou dat een harpje het na zes vaarseizoenen en bijna tienduizend mijl tijdens het overwinteren begeeft. Toch gebeurde het. Aan dit rvs harpje was een blok bevestigd als onderdeel van de bediening van de grootschoot. De schoot zelf was aan het einde van het vaarseizoen verwijderd, het blok niet. Tijdens een periodieke controle zag de eigenaar van de boot het blok aan dek liggen en het harpje er zielig bij hangen.

De as was afgebroken. Vermoedelijke oorzaak: het voortdurend heen-en-weer bewegen van het blik in de wind, waardoor een voortdurende wrijving is ontstaan die het harpje uiteindelijk fataal is geworden. Natuurlijk zou het materiaal van inferieure kwaliteit geweest kunnen zijn, maar dat was in dit geval niet aan de orde. Feit blijft dat blok en harp meer hebben te lijden als het geheel in de wind bungelt dan wanneer de constructie onder voortdurende spanning staat. Overigens is de benaming roestvrij in algemeen taalgebruik gebruikelijk, maar wordt deze door vakmensen niet gebruikt. Zij spreken over roestvast. Roestvast staal is een legering van hoofdzakelijk ijzer, chroom, nikkel en koolstof. Om van roestvast staal te kunnen spreken, is minimaal 11 tot 12 procent chroom en maximaal 1,2 procent koolstof nodig. Het eerste roestvaste staal werd in 1913 door de Amerikaan Harry Brearley gegoten.

Een wijdverbreid misverstand is dat roestvast staal niet zou kunnen roesten. Als de afschermende oxidehuid (dichroomtrioxide) namelijk beschadigd raakt, kan roestvorming plaatselijk extra snel plaatsvinden. Daarom

is het zaak bij het bewerken van rvs geen stalen gereedschappen te gebruiken. En harpjes plus andere rvs onderdelen voor aanvang van het seizoen aan een gedegen onderzoek te onderwerpen.

Last modified: 6 mei 2021
Sluiten