Onderhoud & klussen

Schipper niet met gas

11:07

Vorig jaar april raakte een echtpaar zwaar gewond door een steekvlam bij het verwisselen van de gasfles. Onderzoek van het KLPD wijst uit dat een defecte drukregelaar waarschijnlijk de oorzaak is van het ongeluk. Bij het vastzetten van de regelaar bleef het ventiel haken en er ontsnapte gas. Een ontstekingsbron deed de rest. 

04-06 Schipper niet met gas - fotoHet echtpaar had de boot vijf jaar en had sinds die tijd niets aan de gasinstallatie veranderd of vervangen. De drukregelaar was dertien jaar oud. De normering over gasinstallaties beveelt aan de drukregelaar elke tien jaar te vervangen. Wellicht dat het bijtijds vervangen het ongeval had voorkomen.

Het ongeluk staat niet op zichzelf. Elk jaar weer doen zich gasexplosies voor op boten. Soms te wijten aan ondeugdelijke gasinstallaties, soms aan onjuist gebruik of open vuur bij de gasbron. Het is belangrijk om regelmatig te controleren of de gasinstallatie nog deugdelijk is en van tijd tot tijd de onderdelen te vervangen. Er zijn erkende
bedrijven die uw installatie periodiek kunnen controleren. Dan rest  alleen nog om hem veilig te gebruiken. Wat kunt u doen om een gasexplosie te voorkomen?

Lekkage

Gas is zwaarder dan lucht en zakt naar de bodem van de boot. Doordat het onzichtbaar is, ziet u het niet als er ergens een lek is

opgetreden. Plaats daarom de gasfles altijd buiten de kajuit in een speciale gasbun. Deze moet een opening schuin naar beneden hebben, zodat eventueel gas naar buiten kan. Bovendien moet er een ventilatieopening naar boven zijn.

Een gasdetector op de laagste plek in de kajuit waarschuwt voor ontsnapt gas.

De meeste gasflessen aan boord zijn gevuld met butaan. Dit zit onder druk in vloeibare toestand in de fles. Een drukregelaar regelt dat er een constante druk vanuit de fles naar de installatie toegaat. De druk in de fles wil nog wel eens schommelen, bovendien is de druk in de fles hoger dan nodig is voorde verbranding van het gas. Zorg dat uw drukregelaar nooit ouder is dan tien jaar. Als het goed is, staat de datum erin geperst.

De meeste lekkage van gas ontstaat bij het verwisselen van gasflessen. Doe dat altijd erg voorzichtig en in de open lucht. Zet de fles niet langdurig in de felle zon of bij een andere warmtebron. Extreme temperatuurstijging in de fles is niet goed. Gebruik geen vuur en pas op met andere ontstekingsbronnen. Een vonkje is al genoeg! Er is maar heel weinig gas nodig om een explosie te veroorzaken. Ongeveer twee procent gas in de lucht is al explosief. Oorzaken van een gasexplosie zijn meestal een onzorgvuldige aansluiting, scheve montage of oude afdichtingsringen. Controleer deze elk jaar. Als u de fles verwisselt, sluit dan eerst de gastoevoer bij het fornuis en daarna de kraan bij de drukregelaar. Schroef de regelaar los van de fles. Schroef hem nu op de volle fles in een vloeiende beweging, zodat er zo min mogelijk gas ontsnapt als het ventiel wordt ingedrukt. Zet hem handvast en controleer of er geen lekkage plaatsvindt. Plaats de gasfles weer terug in de gasbun voordat u hem weer gebruikt.

Eisen

Elke gasinstallatie moet aan bepaalde eisen voldoen. Het fornuis heeft een zogeheten thermische beveiliging. Dat betekent dat als het vuur uitwaait, de gastoevoer onmiddellijk stopt. Vlakbij het fornuis moet een afsluiter zijn geplaatst. Ook moet er op of vlakbij de gasfles een afsluiter zitten.

Vanaf maart 2001 geldt dat de gasleidingen in nieuwe boten van naadloos koper moeten zijn. Alleen aan de uiteinden mogen flexibele leidingen gebruikt worden en die mogen niet langer zijn dan 1 meter. Volgens de voorschriften mogen alleen goedgekeurde oranje propaanslangen gebruikt worden en moeten deze elke drie jaar vervangen worden, omdat ze nogal snel verdrogen. In boten van voor die datum mag de hele gasslang flexibel zijn, ook als er meerdere toestellen op een fles zijn aangesloten. Een gasleiding moet overal goed zichtbaar zijn en mag niet door de motor- of accuruimte lopen. Gebruik deugdelijke slangenklemmen voor de montage en vermijd scherpe bochten in de gasbuis of –slang.

Om de slangen te controleren op lekkage gebruiken we zeepsop. Smeer met een kwastje zeepsop op de gehele leiding en kijk of er nergens zeepbellen ontstaan.

Tot slot nog een aantal tips van de brandweer. Zorg altijd voor een goede ventilatie in ruimten waar gastoestellen worden gebruikt. Houd gordijnen, handdoeken en andere makkelijk ontbrandbare materialen op veilige afstand van uw kooktoestel. Sluit het gas af als u van boord gaat, maar bij voorkeur ook ’s nachts als u aan boord slaapt. Sommige zeilers sluiten consequent de gastoevoer af als ze het fornuis niet gebruiken. Als u gas ruikt, zorg dan dat er geen ontstekingsbron kan ontstaan. Dat kan zelfs een vonkje uit apparatuur zijn. Zet alles af en probeer het lek te vinden of waarschuw de brandweer.

 

Tags: Last modified: 21 mei 2021
Sluiten