Hoofdcategorie aan boord

Help! Brand aan boord: Dit moet je weten

07:30

US Coast Guard

Eindelijk, de boot ligt weer in het water en je hebt maanden zeilplezier voor de boeg. Althans, als je boot niet affikt! Slecht aangelegde elektrische installaties, verouderde gasnetwerken, nonchalant gedrag en het ontbreken van goede blusmiddelen. Als booteigenaar ben je jezelf en je bemanning schatplichtig om te zorgen voor een goede brandveiligheid aan boord. Want er zitten slechts tien minuten tussen het moment dat rook zichtbaar is – een oververhitte pan op het fornuis of een smeulende overbelaste elektradraad – en het moment dat een brand niet meer te blussen is.

Geen redden meer aan

De combinatie van gelakt hout, stoffering en kunststoffen in een omhulsel van polyester blijkt, als die eenmaal brandt, heel snel tot oplaaiende vlammen te leiden. Polyester vat niet heel snel vlam, maar als de hitte oploopt en de vlammen eraan likken, gaat de kunststofhars gemaakt van aardolie echt flink branden. Staal brandt  uit zichzelf niet, de lak erop kan wel meewerken aan het verspreiden van vuur. “Het voordeel van houten boten is dat ze zo goed branden,” placht wijlen Henk Bezemer te zeggen. Als het eenmaal zo ver is, lijkt een duik in het water nog de enige optie voor de opvarenden. Dan maar hopen dat de zwemvesten aan zijn en niet in een kastje in de brandende kajuit liggen. En dat de kust niet al te ver is.

Oorzaken

In Nederland worden hoeveelheden en oorzaken van branden aan boord van jachten (nog) niet geregistreerd. De Amerikaanse club van booteigenaren BoatUS heeft wel zo’n inventarisatie beschikbaar. Deze is gebaseerd op gegevens van plezierjachten in de Verenigde Staten,  zeil- en motorjachten. De meest voorkomende oorzaken van brand aan boord van jachten:

  • 26 % wordt veroorzaakt door van buiten komende oorzaken zoals brand op een naastgelegen jacht, een brand in de stallingsloods,of bij jachten op een trailer met andere brandhaarden in de omgeving.
  • 20 % wordt veroorzaakt door elektrische storingen in en rond de motor
  • 15 % wordt veroorzaakt door storingen in het 12 volt DC-gelijkstroomboordnetwerk
  • 12 % wordt veroorzaakt door storingen in het AC-wisselstroomnetwerk
    (220 volt hier, 110 volt in USA waar deze gegevens vandaan komen). Dit geldt voor walstroomaansluitingen en boten met een omvormer
  • 9 % wordt veroorzaakt door motorstoringen: oververhitting, brandstoflekken etc.
  • 8 % wordt veroorzaakt door storingen van de accu’s.

Preventie

Voorkom dat je kajuit er zo uit gaat zien.

Om brand te voorkomen kun je een aantal zaken doen:

  • Zorg voor een veilige en goedgekeurde gasinstallatie.
  • Zorg voor een veilige en goedgekeurde elektrische installatie.
  • Plaats een gasdetector laag in de boot.
  • Plaats een rookmelder tegen het plafond van de kajuit.
  • Zorg voor een blusdeken bij de kombuis.
  • Zorg voor brandblussers op goed zichtbare en bereikbare plekken aan boord en laat ze periodiek keuren.
  • Maak een blusgat naar je motorruim of plaats daarin een automatische brandblusser. Er zijn voor de watersport verschillende automatische brandblussers,
    die bij een (te) hoge temperatuur activeren en dan razendsnel vloeistoffen of bluspoeders door een ruimte van enkele kubieke meters verspreiden.

Meer lezen over brand?

Lees dan verder in het juninummer van 2017. Heb je die niet in de kast liggen? Koop hem dan HIER in onze webshop. In dit nummer vind je nog veel meer over veiligheid op zee en hoe je ervoor kunt zorgen dat je weer ongeschonden door het zeilseizoen komt.

Tekst: Hans Buitelaar
Omslagfoto: US Coast Guard

Tags: , , Last modified: 28 april 2021
Sluiten